Ας μιλησουμε για Αλγες...

[Raven]

Οι αλγες στη φύση
Πρεπει να εχουμε υπ οψιν οτι οι αλγες υπαρχουν στη φυση εδω και εκατομμυρια χρονια και εξελισσονταν συνεχως για την επιβιωση τους. Οποτε οι αλγες δεν εξελιχθηκαν για να ζουν στα ενυδρεια μας μονο ,αλλα για να επιβιωνουν σε ολα σχεδον τα φυσικα υδατα. Οπως ολα τα πλασματα προσπαθουν να ολοκληρωσουν τον κυκλο ζωης τους και να αναπαραχθουν.
Δεδομενης της ανωτεροτητας των φυτων για μεγαλοσωμη και πιο πολυπλοκη αναπτυξη και της μεγαλυτερης ικανοτητας τους να εκμεταλλευονται το φως δημιουργωντας μεγαλες επιφανειες (φυλλωμα), οι αλγες εξελιχθηκαν ετσι ωστε να εκμεταλλευονται κυριως, περιοδους οπου τα φυτα βρισκονται σε μειονεκτικη κατασταση. Αυτο μπορει να συμβει επειτα απο φυσικες αλλαγες, οπως πλημμυρες που καταστρεφουν και παρασυρουν ολοκληρους πληθυσμους φυτων,ξηρασιες, ακραιες αλλαγες θερμοκρασιας, ολοκληρωση του κυκλου ζωης των υδροβιων φυτων με νεκρωση και αποσυνθεση τους κλπ.
Δυο πραγματα παρατηρουνται κατα την διαρκεια αυτων των αλλαγων:
1. Ασταθειες στο CO2 και..
2. Ποσοτητες αμμωνιας/αμμωνιου στην στηλη νερου.
Ισως θα επρεπε λοιπον κι εμεις εκει να αναζητησουμε τα αιτια που επιτρεπουν την εκκολαψη και εμφανιση των διαφορων αλγεων στο ενυδρειο μας.

Γιατι ακομα και ιχνη αμμωνιας προκαλουν αλγες;
Υπαρχει η αποψη οτι τα φυτα χρησιμοποιουν κυριως τα ΝΗ3/4 για την προσληψη αζωτου.
Η αληθεια ειναι οτι , ναι , προτιμουν τα ΝΗ3/4 αλλα μονον αν βρισκονται διαθεσιμα σε σταθερες και ικανοποιητικες συγκεντρωσεις.
Για την ακριβεια προτιμουν το στοιχειο εκεινο που βρισκεται σε σταθερη βαση διαθεσιμο, και αυτο το στοιχειο στα ενυδρεια μας ειναι το ΝΟ3.
Ο λογος ειναι οτι χρειαζεται να υποστουν καποιες προσαρμογες για να μεταπηδησουν απο την προσληψη ενος στοιχειου σε καποιο αλλο, και αυτες οι αλλαγες στην κυτταρικη τους δομη, κοστιζουν σε ενεργεια.
Γι αυτο το λογο, τα υδροβια φυτα του ενυδρειου μας, δεν απορροφουν τα ΝΗ3/4 μολις αυτα εμφανιστουν, παρα μονον αν φτασουν σε ενα επιπεδο γυρω στα 0,5ppm.
Αυτα ακριβως τα μικρα ποσοστα (ιχνη) αμμωνιας εχουν μαθει να εκμεταλλευονται πολλα ειδη αλγης για να εκκολαψουν τα σποριδια τους, και να κανουν την εμφανιση τους.
Γι αυτο μετα απο τον θανατο ενος ψαριου, υπερβολες στο ταισμα κλπ, εμφανιζονται αλγες ακομα και σε υγιη ενυδρεια.

Πως τα φυτα συμβαλλουν στον ελεγχο του συστηματος.
Τα φυτα ειναι αυτα που ελεγχουν και σταθεροποιουν το συστημα και ελεγχουν τις αλγες. Μεγαλωνουν, συχνα φτανουν κοντα στην επιφανεια, σκιαζοντας μεγαλες περιοχες του ενυδρειου καθως και το υποστρωμα οπου συγκεντρωνονται τα περισσοτερα σποριδια αλγης στερωντας τους το εναυσμα να εκκολαφθουν (φως).
Οι ριζες των φυτων, παραγουν Ο2...πολυ περισσοτερο Ο2 απ οτι φανταζομαστε. Αυτο εχει σαν συνεπεια την συντηρηση στο υποστρωμα μεγαλων αποικιων ωφελιμων βακτηριων που διασπουν την αμμωνια απο τα αποβλητα που συγκεντρωνονται εκει.
Τι γινεται ομως αν μειωσουμε η στερησουμε απο τα φυτα εναν παραγοντα (πχ CO2) ζωτικης σημασιας για την αναπτυξη τους; Επειτα απο 2-3 εβδομαδες τα φυτα μας εχουν σταματησει να μεγαλωνουν, η αναπτυξη μειωνεται δραματικα, το ιδιο και η παραγωγη Ο2 απο τις ριζες τους.
Οταν λοιπον σε ενα συστημα ενα στοιχειο (φυτα) δεν παει καλα, εμφανιζεται τοτε καποιο αλλο (αλγες) για να εκμεταλλευτει την κατασταση προς ωφελος του.
Καποιες μελετες υποστηριζουν οτι υπαρχει χημικη αλληλοπαθεια μεταξυ φυτων-αλγεων. Μαλλον απιθανο. Σε τι θα χρησιμευε αλλωστε η εκλυση χημικων στα περισσοτερα φυτα που ζουν σε απεραντες εκτασεις νερου ή κινουμενα υδατα; Η ουσια ειναι οτι κατι τετοιο δεν εχει αποδειχθει και ολα ξεκινησαν απο την υποθεση της Diana Walstad (η ιδια το διευκρινιζει οτι προκειται για υποθεση/πειραμα) την οποια καποιοι την μετεφεραν ως δεδομενο.

Η περισσεια θρεπτικων προκαλει αλγες.
Μυθος ! Στο φυτεμενο μου απο λαθος υπολογισμο, εφτασα καποια στιγμη να εχω 40ppm ΝΟ3 και 3ppm PO4 με σταθερες ομως τις υπολοιπες παραμετρους...καμια αλγη δεν εμφανιστηκε !!
Σποριδια αλγης υπαρχουν σε καθε ενυδρειο, γιατι λοιπον δεν εκκολαφθησαν;
Τα σποριδια αυτα παραμενουν ανενεργα εως οτου εμφανιστουν οι καταλληλες γι αυτα συνθηκες. Η σκανδαλη που ενεργοποιει συνηθως την εκκολαψη ειναι το φως και η ελλειψη ανταγωνισμου. Ειναι σαν να "νοιωθουν" κατα καποιο τροπο ποτε υπαρχει υγιης ανταγωνιστης (φυτα) στο ενυδρειο.
Τα φυτα ειναι πολυ ανωτερα εξελικτικα απο τις αλγες και οταν παρουν το πανω χερι οι αλγες υποχωρουν και εξαφανιζονται σε πολλες περιπτωσεις αν και φαινομενικα υπαρχουν καταλληλες συνθηκες γι αυτες (θρεπτικα).
Αρα οι αλγες και τα φυτα δεν ανταγωνιζονται για τα θρεπτικα συστατικα αλλα μονον για το φως, γι αυτο και η περισσεια θρεπτικων δεν προκαλει εκρηξεις αλγης οπως πολλοι πιστευουν.
Ας δουμε λιγο τι γινεται στη φυση..Αν προσθεσεις σωρεια θρεπτικων, αποβλητων κλπ σε μια λιμνη με πολλα φυτα, θα εχεις σε λιγο καιρο μια λιμνη με περισσοτερα φυτα. Αν κανεις το ιδιο σε μια λιμνη με λιγα ή καθολου φυτα, θα παρεις μια λιμνη μονο με αλγες.
Οι αλγες επονται μεγαλων αλλαγων στην φυση (καταστροφες, κακοκαιριες,ακραιες θερμοκρασιες, ξηρασιες κα.). Το ενυδρειο μας ειναι πολυ πιο σταθερο συστημα. Η μονη εξωγενης επεμβαση ειμαστε εμεις κι εμεις ευθυνομαστε για τυχον ασταθειες που προκαλουν τις αλγες.

Η μειωση των ΡΟ4 για την καταπολεμηση της αλγης
Αλλος ενας μυθος που εγινε καραμελλα στα χειλη των μποσταναδων ανα την υφηλιο.
Η αληθεια ειναι οτι οντως παρατηρειται μειωση της αλγης, αλλα μην ξεχναμε οτι μειωνεται και ο ρυθμος αναπτυξης των φυτων.
Βλεποντας οτι με την μειωση των ΡΟ4 υποχωρουσαν και οι αλγες, καποιοι πιστεψαν οτι υπηρχε καποια σχεση..Στην πραγματικοτητα ομως σπανια η μειωση καποιου στοιχειου (ΡΟ4,ΝΟ3,Fe κλπ) εξαλειψε εντελως το προβλημα. Απλως το μειωσε προσωρινα.
Στις περισσοτερες περιπτωσεις η εμφανιση αλγεων συνδεεται με την ανεπαρκη ποσοτητα CO2. Και στην ουσια μειωνοντας πχ. τα ΡΟ4 μειωνεται και η αναπτυξη, αρα και η αναγκη για CO2.
Θα μπορουσε να παραμεινουν τα ΡΟ4 σε υψηλες συγκεντρωσεις αλλα με την παραλληλη αυξηση του CO2 να μην εμφανιστουν ποτε αλγες !
Στοχος ειναι να υπαρχουν συνεχως παροντα και σε επαρκεια ολα τα στοιχεια που ειναι απαραιτητα για την υγιη αναπτυξη των φυτων.
Υγιη φυτα σημαινει ενυδρειο χωρις αλγες.

Ο φωτισμος
Οι αλγες δεν ανταγωνιζονται λοιπον τα φυτα στα θρεπτικα, αλλα στο φως. Οταν μια αλγη καλυπτει τα φυλλα ενος φυτου, του κλεβει το φως.
Οταν το φυτο ομως καλυψει αρκετο υψος της στηλης νερου, σκιαζει μεγαλη περιοχη γυρω του κρυβοντας το φως απο τις αλγες και τα σποριδια τους.
Σε ενα νεοσυστατο ενυδρειο, οι αλγες αναπτυσσονται γρηγορα αν οι συνθηκες γι αυτες ειναι ευνοικες, αλλα δεν ειναι ερκετα καλες ακομα για τα φυτα, δινοντας τους την πρωτοπορια για την εκμεταλλευση του φωτος.
Οταν παρεχουμε δυνατο φωτισμο αλλα ελλιπεις συνθηκες στα φυτα μας, πολλα -αν οχι ολα τα ειδη αλγης ,αργα ή γρηγορα θα κανουν την εμφανιση τους.
Αντιθετα, αν στην αρχηι δωσουμε σε περισσεια ολα τα στοιχεια ( συμπεριλαμβανομενου του CO2) που χρειαζονται τα φυτα ωστε να κανουν ενα δυναμικο ξεκινημα ακομα και κατω απο δυνατο φωτισμο, ειναι απιθανο να εχουμε σοβαρα προβληματα αλγης.
Ο υψηλος φωτισμος παλι, αυξανει τους ρυθμους στα παντα !
Η αναπτυξη ειναι ταχυτερη, οι ελλειψεις των φυτων εμφανιζονται ταχυτερα αλλα και θεραπευονται ταχυτερα τυχον τροφοπενιες.
Φυσικα το δυνατο φως ευνοει και τις αλγες ! Ετσι αν κατι παει στραβα οι αλγες θα εμφανιστουν και θα αναπτυχθουν με εκρηκτικους ρυθμους !

Τι προκαλει λοιπον τις αλγες;
Αφου λοιπον δεν ευθυνονται τοσο οι περισσειες θρεπτικων, η λιπανση,κλπ τοτε τι;
Οποιαδηποτε ανισσοροπια του συστηματος , κυριως σε φως, CO2, υποστρωμα καθως και σε αλλους παραγοντες που μπορουν να καθυστερησουν ή να αναστειλλουν την αναπτυξη των φυτων, προκαλει εμφανιση/εξαρση αλγεων.
Ο πιο συνηθισμενος παραγων συνηθως αποδεικνυεται οτι ειναι το CO2.
Ακομα και στη φυση τα σκαμπανεβασματα του CO2 συχνα προκαλουν την εμφανιση αλγης.
Στο ενυδρειο, μια απλη ανισορροπια στο φως ή στο CO2 μπορει να προκαλεσει σε πολυ συντομο χρονο πολλες αλγες !
Συνηθως υποθετουμε οτι το CO2 ειναι σε ωφελιμα επιπεδα. Δεν το ξερουμε ομως στα σιγουρα γιατι ειναι αρκετα δυσκολο να υπολογιστει με ακριβεια η συγκεντρωση του αεριου σε καθε μερια του ενυδρειου (ειναι διαφορετικη !) και θα πρεπει να λαβουμε υπ οψιν οτι διαφορετικα φυτα προσλαμβανουν το CO2 με διαφορετικους ρυθμους.
Οι περισσοτεροι απλως το αυξανουν σταδιακα εως οτου βρουν το επιθυμητο επιπεδο, παρατηρωντας τα φυτα για φωτοσυνθεση και τα ψαρια για σημαδια ασφυξιας.

Γιατι εχουμε αλγες αν και (νομιζουμε) οτι τα κανουμε ολα σωστα;
Κυριως γιατι παντα υποθετουμε !
-υποθετουμε οτι εχουμε ολα τα στοιχεια διαθεσιμα στα φυτα
-υποθετουμε οτι το CO2 ειναι επαρκες και η διαχυση του αεριου σωστη
-υποθετουμε οτι εχουμε καλη κυκλοφορια
-υποθετουμε οτι το δυνατο φως που εχουμε, πρεπει να ειναι πολλα watt/λιτ γιατι ετσι μονο θα εχουμε υγιη φυτα και καλη αναπτυξη.
-υποθετουμε οτι τα τεστ μας μετρανε με ακριβεια.
-υποθετουμε οτι η φιλτρανση μας ειναι αριστη και τα φιλτρα μας καθαρα
-υποθετουμε οτι εχουμε καλη αναταραξη στην επιφανεια και ανταλλαγη αεριων.
-υποθετουμε οτι αν κλαδεψουμε μεσα σε μια μερα το 40% της φυτομαζας χωρις να προσαρμοσουμε την λιπανση, δεν θα συμβει τιποτα...