Άγρια ψάρια, WC, F, γενετική, ο Μέντελ & άλλα περίεργα

[Κλεόβουλος]

Άγρια ψάρια, WC, F, γενετική, ο Μέντελ & άλλα περίεργα
από τον Κλεόβουλο Φλαμουρόπουλο

Στα χρόνια της ενασχόλησης μου με το χόμπυ, τα ψάρια του γλυκού νερού και ιδιαίτερα με τις αφρικάνικες κιχλίδες, στην αναζήτηση σπάνιων ειδών και την αναπαραγωγή τους, συνάντησα μεγάλο μπέρδεμα και ασάφεια όσον αφορά την προέλευση τους.
Όλοι θα έχετε δει ψάρια να πωλούνται ως άγρια ή WC, F0, F1 κλπ
Τι σημαίνει αυτή η ορολογία, πως προέκυψε, είναι σωστή ?

Ο θεωρούμενος πατέρας της γενετικής, Αυστριακός Γκρέγκορ Μέντελ στα τέλη του 19ου αιώνα πειραματιζόμενος με φυτά, επινόησε ένα σύστημα μελέτης της κληρονομικότητας και διατύπωσε τους "νόμους του Μέντελ" για να μπορεί να προσδιοριστεί η γενετική σύσταση των απογόνων ενός ζεύγους, προσοχή εδώ, ανεξάρτητα από το αν αυτοί προέρχονται από την φύση, είναι αναπαραγωγής ή υβρίδια. [F1 σημαίνει first filial δηλ. πρώτη γενιά] http://el.wikipedia.org/wiki/%CE%93%...84%CE%B5%CE%BB
Οι ενυδρειόφιλοι λοιπόν κάποια στιγμή δανείστηκαν την ορολογία της γονεϊκής κληρονομικότητας του Μέντελ, αυθαίρετα κατά τη γνώμη μου και με παραλλαγές κατά το δοκούν, χωρίς να υπάρχει μια ενιαία μεθοδολογία. Αν και αυτό έγινε για να μπορούμε να συννενούμαστε εμείς οι χομπίστες με τους εκτροφείς και τους εμπόρους για την προέλευση των ψαριών που μας προμηθεύουν, εξακολουθούν να υπάρχουν πιστεύω παρανοήσεις αφού δεν υπάρχουν συγκεκριμένοι κανόνες.
Για να προσπαθήσω να γίνω πιο σαφής, σύμφωνα με το σύστημα του Μέντελ οι απόγονοι 2 γονέων που οι ίδιοι προήλθαν από διαφορετικής γενιάς γονείς (ανεξάρτητα πόσες γενιές μετά τους άγριους προγόνους τους) θεωρούνται F1. Ή αν διασταυρώσουμε 2 άτομα από διαφορετικές σειρές επιλεκτικής αναπαραγωγής πάλι οι απόγονοι θεωρούνται F1.
Οι ενυδρειόφιλοι (συνήθως) εννοούμε κάτι διαφορετικό. Καταγράφω παρακάτω με τι σύμβολα χαρακτηρίζουμε την γενεαλογική σειρά των ψαριών μας :
WC (wild catch) ή F0 (filial 0) = άγριο
ΤΒ (tank bred) ή TR (tank raised) = αναπαραγωγής σε ενυδρείο
Pond raised = αναπαραγωγής σε δεξαμενές
F1 = απόγονοι άγριων γονέων
F2 = απόγονοι διασταύρωσης μεταξύ των πρώτων (αιμομικτικοί απόγονοι)
F3 = απόγονοι διασταύρωσης μεταξύ των F2
F4, F5 κλπ = αιμομικτικοί απόγονοι μεταξύ απογόνων της προηγούμενης γενιάς
Αν διασταυρώσουμε όμως ένα WC με F25 τι θα έχουμε?
Η μεντελική μέθοδος λέει F1.
Αν διασταυρώσουμε ένα F25 μιας σειράς με κοινούς άγριους προγόνους, με ένα F25 μιάς άλλης σειράς γενεών με διαφορετικούς άγριους προγόνους?
Η μεντελική μέθοδος λέει ότι έχουμε πάλι F1. Οι περισσότεροι ενυδρειόφιλοι συμφωνούμε ότι έχουμε TB δηλ. ψάρια αναπαραγωγής.

Δεν είμαι βιολόγος ή γενετιστής αλλά προσπάθησα να σας μεταφέρω όσο πιο απλά μπορώ αυτά που γνωρίζω και ελπίζω να σας φανούν χρήσιμα.
Φυσικά όποιος γνωρίζει κάτι παραπάνω θα παρακαλούσα να συμπληρώσει ή να με διορθώσει αν κάπου κάνω λάθος.
Συμπερασματικά πριν αγοράσουμε κάποιο ψάρι και μας ενδιαφέρει η προέλευση του, ειδικά όταν πρόκειται για σπάνιο και ακριβοπληρωμένο, πρέπει να ζητάμε απαντήσεις από τον εκτροφέα/έμπορο.

Για να μην υπάρξουν παρεξηγήσεις δεν θεωρώ τα άγρια ψάρια υπέρτερα των ψαριών αναπαραγωγής. Ίσα ίσα που οι επανειλημμένες αναπαραγωγές από άψογους άγριους γονείς μας επιτρέπουν να έχουμε μια γραμμή παραγωγής απογόνων με πιο σταθερά και ομοιογενή "άγρια" χαρακτηριστικά του είδους. Υπάρχει βέβαια και η λεγόμενη "επιλεκτική" αναπαραγωγή που εφαρμόζεται για να σταθεροποιήσει και να αναπαράγει κάποιο ιδιαίτερο χαρακτηριστικό ενός μεμονωμένου ψαριού/ων (πχ περισσότερο κόκκινο χρώμα στα πτερύγια) δημιουργώντας μια σειρά γενεών μ' αυτό το χαρακτηριστικό. Αλλά αυτό είναι μια άλλη συζήτηση.