Dragonfly or damselfly larvae
Μέγεθος: Από 0,5 mm έως 20 cm εξαρτάται από την ηλικία και το είδος.
Χρωματισμός: Διαφέρει από είδος σε είδος. Καφέ, γκρι, άσπρο ή μαύρο είναι οι πιο συνηθισμένοι χρωματισμοί.
Χαρακτηριστικά γνωρίσματα: Έχουν μεγάλα μάτια. Κινούνται στο βυθό με τα μεγάλα πόδια τους. Οι κοιλιές τους είναι οριζόντια η διαγώνια σε σχέση με το βυθό. Δεν έχουν βράγχια σε όλη τη κοιλιά τους αλλά στο τέλος της και μοιάζουν με λεπτές φτερωτές ακίδες. Είναι δύσκολο να τις παρατηρήσουμε με γυμνό μάτι.
Κίνηση: Σκαρφαλώνουν με επιδεξιότητα στα διακοσμητικά του ενυδρείου και περπατούν πολύ αργά. Αν κινούνται γρήγορα φαίνονται το κάνουν με σπασμωδικές κινήσεις.
Διατροφή: Κυνηγάει τη λεία του. Θα φάει οτιδήποτε μπορεί να πιάσει ακόμα και ψάρια που έχουν το ίδιο μέγεθος με το ίδιο!
Έλεγχος πληθυσμού: Πιθανόν να φαγωθούν από τα ψάρια που μπορούν τα τα καταπιούν. Μπορούμε να τα αφαιρέσουμε εύκολα με μια απόχη.
Σημειώσεις: Είναι επικίνδυνα για τα μικρά μας ψάρια και όπως αναφέρθηκε θα πρέπει να τα αφαιρέσουμε από το ενυδρείο καθώς είναι πολύ αποτελεσματικοί και λαίμαργοι κυνηγοί.
Mayfly larvae
Μέγεθος: Από 0,5 mm έως 10 cm εξαρτάται από την ηλικία και το είδος.
Χρωματισμός: Διαφέρει από είδος σε είδος. Καφέ, γκρι ή κίτρινο είναι οι πιο συνηθισμένοι χρωματισμοί.
Χαρακτηριστικά γνωρίσματα: Έχουν στην ουρά τους τρεις καταλήξεις. Κινούνται στο ενυδρείο με τα μεγάλα πόδια τους. Έχουν βράγχια σε όλη το μήκος της κοιλιά τους με βράγχια που μοιάζουν με φτερά.
Κίνηση: Σκαρφαλώνουν με επιδεξιότητα στα διακοσμητικά του ενυδρείου και περπατούν με πολύ ομαλές κινήσεις σαν να γλιστρούν πάνω στις επιφάνειες.
Διατροφή: Τα πιο πολλά είδη είναι φυτοφάγα αλλά μερικά είναι παμφάγα. Λίγα είναι σαρκοφάγα και τρώνε μικρά σκουλήκια και άλλες λάρβες εντόμων.
Έλεγχος πληθυσμού: Πιθανόν να φαγωθούν από τα ψάρια που μπορούν τα τα καταπιούν. Μπορούμε να τα αφαιρέσουμε εύκολα με μια απόχη.
Σημειώσεις: Αν και σπάνια τα συναντάμε σε ενυδρεία δεν είναι απίθανο να τα δούμε. Δεν απειλεί άμεσα τα ψάρια αλλά αν γίνει γεύμα τους μπορεί να νοσήσουν από παράσιτα που ίσως μεταφέρει συνεπώς δε συνιστάται σαν τροφή.
Water Beetle Larvae (Water Tigers)
Μέγεθος: Από 3 mm έως 4,5 cm.
Χρωματισμός: Καφέ ή μαύρο είναι οι πιο συνηθισμένοι χρωματισμοί.
Χαρακτηριστικά γνωρίσματα: Τα σαγόνια τους είναι ορατά και μεγάλα σε αυτό το είδος. Με αυτά πιάνουν τη λεία τους και πίνουν τα υγρά των θυμάτων τους.
Κίνηση: Γενικά κινούνται με αργές και αδέξιες κινήσεις. Μπορούν να έρπουν σε επιφάνειες η στο βυθό, να σκάψουν στο βυθό, να επιπλέουν η να βυθίζονται κατά βούληση και να παραμένουν στην επιφάνεια αν το επιθυμούν.
Διατροφή: Πρόκειται για σαρκοφάγο είδος. Κυνηγάει τη λεία του και θα φάει οτιδήποτε μπορεί να πιάσει ακόμα και ψάρια που έχουν πολύ μεγαλύτερο μέγεθος από αυτό! Μπορεί να τραφεί με άλγη η κατάλοιπα αλλά μόνο συμπληρωματικά μια που χρειάζονται πολύ κρέας.
Έλεγχος πληθυσμού: Μπορούν να τα φάνε κιχλίδες πάνω από 15 cm αλλιώς πρέπει να τα αφαιρέσουμε εμείς και γρήγορα.
Σημειώσεις: Αναπνέουν από το σώμα τους. Μερικά είδη έχουν δύο αεροφόρους αγωγούς στην άκρη της κοιλιάς τους ώστε να λαμβάνουν οξυγόνο από τον αέρα. Επίσης και τα ενήλικα σκαθάρια παραμένουν επιδέξιοι κυνηγοί.
Caddisfly Larvae
Μέγεθος: Έως 20 mm.
Χρωματισμός: Διαφέρει από είδος σε είδος.
Χαρακτηριστικά γνωρίσματα: Όλες οι λάρβες αυτού του είδους φτιάχνουν ένα είδος κουκουλιού που το χρησιμοποιούν για προστασία. Η εμφάνισή του και τα υλικά που χρησιμοποιούνται διαφέρει από είδος σε είδος. Ωστόσο δε διστάζουν να χρησιμοποιήσουν ότι υλικό είναι διαθέσιμο.
Κίνηση: Συνήθως έρπουν στο βυθό σε φυτά και πέτρες ψάχνοντας για τροφή. Πολλά είδη μπορούν να κολυμπήσουν γρήγορα φέροντας μαζί τους και το προστατευτικό κουκούλι τους.
Διατροφή: Εξαρτάται από το είδος. Τα πιο πολλά είναι φυτοφάγα και παμφάγα αν και υπάρχουν και μερικά σαρκοφάγα.
Έλεγχος πληθυσμού: Μερικά ψάρια και γαρίδες μπορούν να τραβήξουν τη λάρβα από τη προστατευτική της θήκη και να την φάνε αν και μπορεί να τη γλυτώσει εγκαίρως με το να κρυφτεί μέσα της. Ο πιο αποτελεσματικός τρόπος να την αφαιρέσουμε είναι χειροκίνητα.
Σημειώσεις: Χρησιμοποιεί μετάξι για να δέσει τα υλικά μεταξύ τους που εκκρίνει από το στόμα. Έτσι οι προστατευτικές θήκες είναι πολύ σκληρές. Μερικές φορές μπορεί να παρατηρήσουμε να ανεβοκατεβάζει τη θήκη ώστε να εμπλουτίσει το οξυγόνο μέσα τους. Δεν είναι επικίνδυνες για τα ψάρια αλλά μπορούν να αποτελέσουν πρόβλημα για τα φυτά μας. Αν τις εντοπίσουμε στο ενυδρείο μπορούμε να τις αφήσουμε χωρίς να αντιμετωπίσουμε κάποιο σοβαρό πρόβλημα.
Μου θύμισαν ένα ντοκιμαντέρ που είχα δει. Τις χρησιμοποιούσαν για να φτιάξουν κουκούλια βάζοντας τους μικρά κομμάτια χρυσού και διάφορες χάντρες για να χτίσουν το κουκούλι τους το οποίο όταν το εγκατέλειπαν το πουλούσαν σαν διακοσμητικό κομψοτέχνημα.
ΚΑΡΚΙΝΟΕΙΔΗ
Daphnia (Δάφνια)
Μέγεθος: Έως 0,5 mm εως 3 mm.
Χρωματισμός: Συνήθως κόκκινο, πράσινο η άχρωμο.
Χαρακτηριστικά γνωρίσματα: Μοιάζουν με ψύλλους.
Κίνηση: Χρησιμοποιούν τα "χέρια" τους για να κολυμπήσουν και φαίνεται σαν να χοροπηδούν.
Διατροφή: Άλγη στο νερό, βακτήρια, μαγιά.
Έλεγχος πληθυσμού: Σχεδόν όλα τα ψάρια θα τις φάνε.
Σημειώσεις: Υπάρχουν πολλά είδη δάφνιας Daphnia, Daphnia pullex, Daphnia magna και Moina spp. Η αναπαραγωγή τους γίνεται με παρθενογένεση και τα μικρά είναι κλώνοι των γονιών τους. Ωστόσο το Φθινόπωρο γεννιούνται και αρσενικά και αναπαράγονται με ζευγάρωμα με το θηλυκό να φέρει τα αυγά.
Δεν αποτελούν απειλή για γόνο και αυγά ψαριών (θεωρητικά μόνο για μικροσκοπικό γόνο ψαριών) και χρησιμοποιείται σαν ζωντανή τροφή για τα ψάρια μας.
Ostracods (seed shrimp, clam shrimp)
Μέγεθος: Έως 2 mm αν και υπάρχουν και μεγαλύτερα είδη.
Χρωματισμός: Ποικίλουν ανάλογα με το είδος. Άσπρο, γκρι, μαύρο, πορτοκαλί και πράσινο είναι μερικοί χρωματισμοί που μπορούμε να δούμε.
Χαρακτηριστικά γνωρίσματα: Έχει το σχήμα του νεφρού η φασολιού αν και σε μικροσκοπικά είδη χρειάζεται μικροσκόπιο για να τα δούμε. Τα πόδια τους μπορούν να μπουν στο κέλυφός τους.
Κίνηση: Είναι γρήγοροι κολυμβητές και κολυμπούν παράλληλα από επιφάνειες αναζητώντας τροφή.
Διατροφή: Είναι παμφάγα τρώγοντας υπολείμματα, τροφή των ψαριών, ψάρια και φυτά σε αποσύνθεση, ακόμα άλγη, βακτήρια και μικρότερους μικροοργανισμούς.
Έλεγχος πληθυσμού: Σχεδόν είναι αδύνατη η εξολόθρευση όλων. Οι σωστές ρουτίνες και η καλή φίλτρανση κρατάει το πληθυσμό τους σε κανονικά επίπεδα. Είναι εξαιρετικά ανθεκτικά στα φάρμακα που τα καταπολεμούν αφού μπορούν να κλείσουν το κέλυφος τους για πολύ καιρό. Ακόμα και αν πεθάνουν τα αυγά τους προστατεύονται από αυτό και όταν οι συνθήκες είναι ευνοϊκές τότε γεννιούνται.
Σημειώσεις: Η αναπαραγωγή τους γίνεται με παρθενογένεση και τα μικρά είναι κλώνοι των γονιών τους. Δεν έχουν βρεθεί αρσενικά στα περισσότερα είδη. Στη φύση πολλές φορές ξεραίνεται ο βιότοπος του με αποτέλεσμα να πεθάνουν όλα αλλά μόλις το νερό επανέρχεται τα αυγά τους εκκολάπτονται που κατά τη περίοδο ξηρασίας προστατεύονται από το κέλυφος του γονέα τους.
Στο ενυδρείο δεν αποτελούν πρόβλημα εκτός αν αυξηθεί υπερβολικά ο πληθυσμός τους. Εξαιτίας του σκληρού κελύφους τους δεν συνιστάται για τροφή για τα ψάρια μας.
Cyclops (Κύκλωπας)
Μέγεθος: Έως 1 mm. Αν συλλεχθούν την Άνοιξη από τη φύση τότε είναι αρκετά μεγαλύτεροι.
Χρωματισμός: Από άσπρο ως μαύρο.
Χαρακτηριστικά γνωρίσματα: Τα θηλυκά έχουν δύο σάκους με αυγά στην ουρά τους.
Κίνηση: Κολυμπούν σαν να χοροπηδούν σπασμωδικά στο νερό.
Διατροφή: Είναι παμφάγα. Τρώνε υπολείμματα και άλγη όπως και βακτήρια και μικρότερους οργανισμούς σκουλήκια κτλ. Θα επιτεθεί σε μικροσκοπικούς γόνους ψαριών αλλά για μεγαλύτερους αποτελεί μια πολύ καλή τροφή.
Έλεγχος πληθυσμού: Η πλήρη εξόντωση τους είναι αδύνατη. Η κατάλληλη συντήρηση στο ενυδρείο και η καλή φίλτρανση (ακόμα και χωρίς φίλτρανση παρά μόνο η καλή κυκλοφορία νερού) διατηρεί το πληθυσμό τους σε επίπεδο που δεν κάνει αντιληπτή τη παρουσία τους.
Σημειώσεις: Δεν αποτελούν απειλή για γόνο και αυγά ψαριών (μόνο για μικροσκοπικό γόνο ψαριών) και χρησιμοποιείται σαν πρώτη ζωντανή τροφή για τα μικρά των ψαριών μας.
Σε περίπτωση υπερπληθυσμού μπορούν να ενοχλήσουν τα ψάρια με το να κολλήσουν πάνω τους. Αυτό βέβαια είναι εφικτό αν δεν υπάρχει καλή κυκλοφορία στο νερό και το πρόβλημα λύνεται με τη προσθήκη κάποιου κυκλοφορητή η φίλτρου.
Gammarus (scuds, sideswimmers)
Μέγεθος: Έως 1,3 cm όταν ενηλικιωθούν.
Χρωματισμός: Γκρι, καφετί η πρασινωπά.
Χαρακτηριστικά γνωρίσματα: Οι γαρίδες αυτές όταν τρώνε η αναπαύονται κουλουριάζουν το σώμα τους. Σε αυτή τη θέση μπορούμε να δούμε δύο από τα πόδια τους να βγαίνουν από το καβούκι τους. Κολυμπούν σε πλάγια θέση αν και το αποφεύγουν. Προτιμούν να ψάχνουν για τροφή στο βυθό η να κρύβονται κάτω από διακοσμητικά και το υπόστρωμα.
Διατροφή: Τρέφονται με υπολείμματα φυτών πιθανώς με άλγη και μικροοργανισμούς.
Έλεγχος πληθυσμού: Τρώγονται λαίμαργα από τα ψάρια. Δεν επιζούν σε θερμοκρασίες τροπικών ενυδρείων ούτε χωρίς κρυψώνες και τροφή.
Σημειώσεις: Δεν αποτελούν απειλή για γόνο ψαριών (μόνο για μικροσκοπικό γόνο ψαριών). Αν και τα ψάρια τα προτιμούν σαν τροφή δε θα πρέπει να τα ταΐζουμε (ειδικά με πιασμένα από τη φύση) επειδή μπορούν να μεταφέρουν σοβαρές αρρώστιες στα ψάρια μας.
ΑΛΛΟΙ ΟΡΓΑΝΙΣΜΟΙ
Hydra (Υδρα)
Μέγεθος: Μπορούν να φτάσουν ως 2,5 cm όταν ενηλικιωθούν.
Χρωματισμός: Συνήθως πράσινο.
Χαρακτηριστικά γνωρίσματα: Έχει πολλά πλοκάμια που φυτρώνουν από το σώμα της που επικολλάται σε ένα σταθερό σημείο.
Κίνηση: Εκτός από την κίνηση των πλοκαμιών της τα οποία μαζεύονται όταν πιάνουν τη τροφή της το κύριο μέρος της φαίνεται ότι είναι στάσιμο. Στη πραγματικότητα σε μια η δύο μέρες μπορεί να κινηθεί ένα cm από την αρχική της θέση καθώς μπορεί επίσης να αποκολληθεί και να αφεθεί στη ροή του νερού. Όταν νοιώσει ότι απειλείται συμπιέζει το σώμα της και γίνεται μια πράσινη κηλίδα με υφή σαν ζελέ.
Διατροφή: Χρειάζεται ζωντανή τροφή ακόμα και γόνο ψαριών. Επίσης τρέφεται με Δάφνιες, Κύκλωπες μικρά σκουλήκια κτλ. Ακόμα και αν λείπουν τα θηράματα της από το ενυδρείο μπορεί να συντηρείται με αόρατους στο μάτι μας μικροοργανισμούς που πάντα υπάρχουν σε ένα ώριμο ενυδρείο.
Έλεγχος πληθυσμού: Φάρμακα με δραστική ουσία τον χαλκό θα τις σκοτώσουν αλλά ρισκάρουμε δηλητηρίαση και ρων ψαριών και φυτών που φιλοξενούμε.
Σημειώσεις: Οι ύδρες είναι πολύποδες που δεν μεταμορφώνονται σε μέδουσες όπως τα θαλασσινά είδη. Η αναπαραγωγή τους γίνεται με παραφυάδες στο σώμα τους που μεγαλώνουν και προκύπτουν νέα άτομα.
Αυγά σαλιγκαριών, μικρά σαλιγκάρια
Τα αυγά σαλιγκαριών μπορεί να μας μπερδέψουν όταν τα δούμε για πρώτη φορά μη ξέροντας τι είναι. Σε μερικά είδη είναι μικροσκοπικά. Συνήθως είναι σαν μια μάζα από που μοιάζει με ζελέ. Τα μικρά σαλιγκάρια σε μερικά είδη είναι τόσο μικροσκοπικά που δύσκολα μπορούμε να τα αναγνωρίσουμε. Κινούνται πολύ αργά αλλά σταθερά στο γυαλί και είναι ένας τρόπος να τα αναγνωρίσουμε. Συχνά υπάρχουν πολλά σε κάποια περιοχή και πολλά είδη προτιμούν τις πάνω περιοχές του ενυδρείου μας. Ο σάκος με τα αυγά τους διαφέρουν σε μέγεθος από είδος σε είδος από μερικά mm έως μερικά cm. Σε μερικές μέρες τα άσπρα η κιτρινωπά στίγματα που είναι τα σαλιγκαράκια μέσα στο αυγό τους θα έχουν μεγαλώσει αρκετά. Στο τέλος θα εκκολαφτούν και το ζελέ θα πέσει στο βυθό ενώ τα νεογέννητα σαλιγκαράκια θα παραπλανιούνται στο ενυδρείο μας. Τα πιο πολλά είδη σαλιγκαριών είναι ωοτόκα αλλά λίγα είναι ζωοτόκα όπως τα Asian trumpet.
Τα πιο πολλά σαλιγκάρια είναι άκακα για τα φυτά και τα ψάρια μας. Πιο πολλές πληροφορίες για το καθένα είδος ξεχωριστά μπορούμε να βρούμε εδώ: http://www.aquatek.gr/vb/showthread.php?t=28398.
Όταν υπάρχει υπερπληθυσμός είναι ενοχλητικά αισθητικά και μπορούμε να ελέγξουμε τον πληθυσμό τους με τη παγίδα που προαναφέρθηκε. Θα πρέπει να αποφεύγουμε τα προϊόντα που τα εξολοθρεύουν καθώς μπορεί να γίνουν επικίνδυνα για τους κατοίκους του ενυδρείου μας και τα φυτά. Επίσης δε πρέπει να εισάγουμε στο ενυδρείο μας ζωντανά σαλιγκάρια που θα βρούμε στη φύση γιατί πιθανόν θα μεταφέρουν παράσιτα που ενδεχομένως είναι βλαβερά για τα ψάρια μας.
Ταΐζοντας σωστά τα ψάρια μας και ακολουθώντας σωστές ρουτίνες στο ενυδρείο είναι ένα μέσο πρόληψης για να κρατείται ο πληθυσμός τους σε κανονικά επίπεδα. Μια που εισάγονται στο ενυδρείο μέσω των φυτών που αγοράζουμε η διακοσμητικών που υπήρχαν σε άλλα ενυδρεία πριν τα βάλουμε στο ενυδρείο θα πρέπει να τα απολυμάνουμε. Πολύ δύσκολα μπορούμε ωστόσο να αποφύγουμε την εμφάνιση τους στο ενυδρείο αλλά αν μένουν σε φυσιολογικούς αριθμούς συμμετέχουν και αυτά στο σύστημα μας και ωφελούμαστε από την ύπαρξη τους αφού τρώνε άλγες και οργανικά.
springtails
Μερικές φορές βλέπουμε στην επιφάνεια του νερού μικρά ζωύφια να χοροπηδούν. Στην ουσία δεν είναι υδρόβια αλλά τους αρέσει πολύ η υγρασία και για αυτό βρίσκονται κοντά όπου υπάρχει νερό ... άρα και στο ενυδρείο μας! Τα πιο πολλά είδη είναι λιγότερο από 6 mm. Δεν αποτελούν απειλή για τα ψάρια, συνήθως τα τρώνε με λαιμαργία. Τα springtails τρώνε μούχλα, μύκητες και σάπια οργανική ύλη που συνήθως σε υγρές περιοχές. Τους δόθηκε αυτό το όνομα λόγω της ιδιότητας τους να πηδάνε (spring = πηδάω - εκτινάσσομαι). Σε κατάλληλες συνθήκες θα πολλαπλασιαστούν σε πολύ μεγάλο βαθμό και μπορούν να βρεθούν όπου υπάρχει αυξημένη υγρασία όπως σε μπάνια, κουζίνες, υπόγεια κτλ.
Σκέφτηκα τα παράσιτα που πολλές φορές αναρωτιόμαστε τι είναι να μπουν σε ξεχωριστό άρθρο μια που είναι άμεσα παθογόνα για τα ψάρια μας.
Λέγοντας "άμεσα παθογόνα" εννοώ ότι οι οργανισμοί αυτοί επιτίθενται στα ψάρια και ζουν σαν παράσιτα με αποτέλεσμα να δημιουργούνται λοιμώξεις και να καταλήγουμε σε σοβαρά συνήθως προβλήματα ακόμα και σε θανάτους!
Οι παραπάνω οργανισμοί αν και δεν κάνουν κακό άμεσα στα ψάρια μας ... υπάρχει περίπτωση αφού φαγωθούν από αυτά να εισαχθούν στον οργανισμό τους παράσιτα και βακτήρια που μπορεί να κάνουν κακό στην υγεία τους! Αν είναι φορείς κάτι παθογόνου και οι συνθήκες το επιτρέπουν τα ψάρια μας μπορούν να νοσήσουν.
Για αυτούς τους λόγους χρειάζεται μεγάλη προσοχή όταν ταΐζουμε με ζωντανές η κατεψυγμένες τροφές. Μελέτες έχουν δείξει ότι τα Τubifex μεταφέρουν συνήθως το Μ. Cenebralis που ευθύνεται για την νόσο Whirling στους δίσκους ... Επιπλέον προσοχή σε αυτά λοιπόν μια που κατηγορούνται ότι μεταφέρουν πολλά άσχημα στα ψάρια μας!
Θα εμπλουτίζεται κατά καιρούς με είδη που ίσως έχω ξεχάσει να αναφέρω!!
Κύρια πηγή ήταν αυτό:
http://www3.sympatico.ca/drosera1/fish/worms.htm αλλά και πολλές σελίδες που ασχολούνται με το θέμα όπως και πολύ ψάξιμο στο youtube!